Inhoud van dit feitenblad
- Bevolkingsomvang van Schouwen-Duiveland
- Componenten van de bevolkingsontwikkeling
- Opbouw van de bevolking
- Binnenlandse migratie
Zie voor een algemene toelichting op feitenbladen en een toelichting op de berekeningen en de bronnen aan het eind van dit feitenblad
Bevolkingsontwikkeling van Schouwen-Duiveland
De afnemende bevolkingsomvang van Schouwen-Duiveland is een van de belangrijkste trends om rekening mee te houden. Het heeft gevolgen voor voorzieningen, de economie en de sociale kracht. In het algemeen geldt dat krimp moeilijker te managen is dan groei. Om krimp te managen moet je verder vooruitkijken, steviger beslissingen nemen en creatiever zijn. Let op: de grafiek begint bij 33.200 en laat alleen de bewegingen daarboven zien. Daardoor is het grafisch effect erg groot.
Bevolkingsontwikkeling van Schouwen-Duiveland vergeleken
Als de bevolkingsontwikkeling van Schouwen-Duiveland wordt vergeleken met de Provincie Zeeland en met Nederland dan is te zien dat Schouwen-Duiveland krimpt terwijl de Provincie Zeeland als geheel licht gegroeid is in de afgelopen 15 jaar. De krimp is nog beperkt (2% over een periode van 14 jaar)
Componenten van de bevolkingsontwikkeling
Vaak wordt nu als volgende grafiek de bevolkingsopbouw getoond. De krimpende bevolking vergrijst immers en dat leidt, zo is de stelling, op termijn tot verdere krimp. Maar het verband tussen krimp en vergrijzing is niet het belangrijkste demografische verband. De bevolkingsontwikkeling bestaat uit een drietal componenten:
- geboorte en sterfte
- vestiging uit en vertrek naar een andere gemeente
- migratie vanuit het buitenland en omgekeerd emigratie
Van deze componenten is de vestiging vanuit en naar andere gemeenten veruit de grootste component (landelijk gezien ongeveer 2,5 keer zo groot als sterfte/geboorten) en wel 5 keer zo groot als immigratie/emigratie) zoals de volgende grafiek laat zien.
Voor de te maken keuzes is er een groot verschil tussen de drie componenten. Sterfte en geboorte is niet te beïnvloeden, je kunt er alleen op anticiperen. Immigratie en emigratie zijn (uiteraard) bijna altijd het gevolg van nationale en internationale ontwikkelingen en nationale keuzes, als gemeente heb je er weinig invloed op.
De bewegingen tussen gemeentes zijn beter met beleid te beïnvloeden. Maar daarbij is er voor Schouwen-Duiveland een belangrijk verschil tussen vertrek en vestiging. Een groot deel van de jongeren vertrekt op enig moment uit de gemeente, in hoofdzaak om een opleiding te volgen. Dit is niet echt een ‘vrijwillig’ vertrek te noemen, het is een noodzakelijk vertrek. In principe is dit wel met beleid te beïnvloeden, maar dat is niet eenvoudig.
De vestiging vanuit andere gemeenten is veruit de meest ‘vrijwillige’ en daarmee beïnvloedbare component van de demografische ontwikkeling, en het is ook de grootste component.
Bevolkingsopbouw vergeleken
Hoewel geboorte en overlijden niet de belangrijkste demografische ontwikkeling voor een gemeente is, is er voor Schouwen-Duiveland op dit onderwerp iets bijzonders aan de hand. Daartoe hebben we de situatie vergeleken met enkele andere gemeenten.
Onderstaande grafiek laat zien hoe groot een jaargroep van inwoners is, uitgedrukt in percentage van de totale bevolking en geclusterd in de groepen die door het CBS gehanteerd worden. Dus de jaargroep 10-jarigen zit in de groep 0 tot 15 jaar. Op Schouwen-Duiveland is dat net iets minder dan 1% van de bevolking. Iemand van 50 zit in een jaargroep die bijna 1,5% van de bevolking is
We hebben verschillende gemeenten vergeleken met Schouwen-Duiveland en met Nederland. Dan blijkt dat de bevolkingsopbouw van Schouwen-Duiveland sterk afwijkt van de nabijgelegen gemeenten. Met name het lage percentage 25-45 is belangrijk: dit is een voorbode van sterke vermindering van het aantal geboorten en dus krimp van de autochtone bevolking: dit is de groep die kinderen krijgt.
Toelichting op het feitenblad bevolkingsontwikkeling
Algemeen over feitenbladen
In de feitenbladen verzamelen we gegevens die voor de omgevingsvisie relevant zijn. We zoeken niet zozeer naar gegevens op zich, we zoeken vooral naar gegevens die betekenis hebben voor de omgevingsvisie. Soms kunnen gegevens meer begrip geven voor de vraagstukken, soms zijn ze een noodzakelijke basis voor beleid, soms geven ze inzichten in trends.
Bronnen
Gegevens van Statline
Bron 1
http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=37230ned&D1=0-9&D2=0,14,460&D3=12,25,38,51,64,77,90,103,116,129,142,155,168,181,194&HDR=G2&STB=G1,T&VW=T
Bron 2
http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=83487NED&D1=0-1,3-11,16-22,27-31,33-53,63-72,77-99,101,104&D2=0,2390,5351,5424,9137,11390,11651,12334,13377,15345&HDR=T&STB=G1&VW=T
Berekeningen
Bevolkingsontwikkeling van Schouwen-Duiveland
Deze tabel is een rechtstreekse grafiek uit bron 1
Bevolkingsontwikkeling van Schouwen-Duiveland vergeleken
Dit is een rechtstreekste grafiek van een selectie uit bron 1
Componenten van de bevolkingsontwikkeling
Dit is een rechtstreekste grafiek van een selectie uit bron 1
Bevolkingsopbouw vergeleken
Uit bron 2 is een tabel met percentages gemaakt voor alle 5 de CBS jarengroepen. Vervolgens is voor de eerste vier groepen een tabel gemaakt waarin dat eerdere percentage gedeeld is door het aantal jaren van de betreffende jarengroep. Vervolgens zijn de niet relevante gemeenten verborgen. Van het resultaat is een grafiek gemaakt.